KUT´ÜL AMARE ZAFERİ

Dicle Nehri kıyısında Kut´ül Ammare şehri yakınlarında konuşlanmış İngiliz ve müttefiklerinin kuşatılmasıyla başlayan muharebe, kasabanın Osmanlı Ordusu tarafından ele geçirilmesi ve İngiliz birliklerinin tamamının esir alınmasıyla bitti.

İşte Kut´ül Amare Zaferi

Tüm yurtta çeşitli etkinliklerle anılacak Kut´ül Amare zaferinin önemi neydi? İngiliz kuvvetleri ve müttefikleri ile Osmanlı kuvvetleri arasında geçen I. Dünya Savaşı´nın temel muharebelerinden biri. 1. Kut Muharebesi olarak da bilinir.

OSMANLI İNGİLİZLERİN TAMAMINI ESİR ALDI: Dicle Nehri kıyısında Kut´ül Ammare şehri yakınlarında konuşlanmış İngiliz ve müttefiklerinin kuşatılmasıyla başlayan muharebe, kasabanın Osmanlı Ordusu tarafından ele geçirilmesi ve İngiliz birliklerinin tamamının esir alınmasıyla bitti.

Kut´ül Ammare, Dicle Nehri kıyısında Şattülarap kanalı ile birleşen Basra Körfezi´nin 350 km kuzeyinde, Bağdat´ın 170 km güneyinde bulunan bir kasabadır. 1915 yılı nüfus sayımına göre 6500 kişi bulunmaktaydı.

SELMAN-PAK´TAN SONRA GERİ ÇEKİLDİLER: Tümgeneral Charles Vere Ferrers Townshend komutasındaki İngiliz 6. Poona Tümeni (Hint Tümeni) Bağdat´a ilerlemeye çalışırken 22-23 Kasım 1915´te Selman-ı Pak Muharebesi´ni (Ctesiphon) kazanamayarak geri çekildi ve 3 Aralık´ta Kut´a sığındı.

KUT´U KUŞATTILAR: Yeni kurulan Osmanlı 6. Ordusu´nun komutanlığına atanarak 5 Aralık´ta Bağdat´a varan Mareşal Colmar Freiherr von der Goltz Paşa´nın emriyle Irak ve Havalisi Komutanı Miralay (Albay) ´Sakallı´ Nurettin Bey´in birlikleri 27 Aralık´ta Kut´u kuşattı.

MİRLİVA HALİL PAŞA GÖREVE GELDİ İngilizler Kut´u kurtarmak için General Aylmer komutasındaki Tigris (Dicle) Kolordusuyla hücuma geçtiyse de 6 Ocak 1916 tarihli Şeyh Saad Muharebesi´nde 4.000 askerini kaybederek geri çekildi. Bu muharebede geri çekilme emrini veren 9. Kolordu Komutanı Miralay (Albay) ´Sakallı´ Nurettin Bey görevinden alındı ve yerine Enver Paşa´nın kendisinden bir yaş küçük amcası olan Mirliva Halil Paşa (Kut) getirildi.

GENERALLER DEĞİŞTİ İngiliz Ordusu, 13 Ocak 1916 tarihli Vadi Muharebesi´nde 1.600, 21 Ocak Hannah Muharebesi´nde 2.700 askeri kaybederek geri püskürtüldü. İngilizler Mart başında tekrar taarruza geçti. Ancak 8 Mart 1916´da Sabis (Dujaila) mevkiinde Miralay (Albay) Ali İhsan Bey (Sabis) komutasındaki 13. Kolordu´ya hücum ettiyse de 3.500 asker kaybederek geri çekildi. Bu yenilgiden dolayı General Aylmer azledilerek yerine General Gorringe getirildi.

İNGİLİZLER TESLİM OLDU: 19 Nisan 1916´da 6. Ordu Komutanı Mareşal Von der Goltz Paşa, Bağdat´ta bulunan karargâhında tifüsten ölünce, yerine Mirliva Halil Paşa (Kut) getirildi.

HALİL PAŞA´NIN MESAJI:29 Nisan 1916 Townshend birlikleri Kut´ta yaşanan açlıktan dolayı diğer 13 general, 481 subay ve 13.300 er ile birlikte Osmanlı Kuvvetleri´ne teslim oldu. Halil Paşa, Kutü´l-Ammare zaferinden sonra 6. Ordu´ya yayınladığı mesajda şöyle dedi:

 Arslanlar! Bütün Osmanlılara şeref ve şan, İngilizlere kara meydan olan şu kızgın

toprağın güneşli semasında şehitlerimizin ruhları sevinçle gülerek uçarken, ben de

hepinizin pak alınlarından öperek cümlenizi tebrik ediyorum. Ordum gerek Kut

karşısında ve gerekse Kut´u kurtarmaya gelen ordular karşısında 350 subay ve 10 bin

erini şehit vermiştir. Fakat buna karşılık bugün Kut´ta 13 general, 481 subay ve 13 bin

300 er teslim alıyorum. (İngilizlerin teslimi böyle resmedilmiştir) 

KUT SOYADINI ALDI: Bu çarpışmaların askeri tarih açısından bir başka önemi de

bilinen ilk havadan ikmal denemesini İngiliz ordusunun Kut´taki birliklerini ikmal için

26 gün boyunca Dicle´deki Ora Üssü´nden 3 adet Short 184 tipi 225 beygirlik deniz

uçakları ile bu kuşatma sırasında gerçekleştirmiş olmalarıdır. Ancak bu çaba yeterli

olmamış ve sonucu değiştirmemiştir. Halil Paşa Kut´ül Ammare zaferine istinaden Kut

soyadını almıştır.

 23 BİN İNGİLİZ ASKERİ ÖLDÜ, 13 BİNİ ESİR ALINDI Bu teslim aldığımız

orduyu kurtarmaya gelen İngiliz kuvvetleri de 30 bin zayiat vererek geri

dönmüşlerdir. Şu iki farka bakılınca, cihanı hayretlere düşürecek kadar büyük bir fark

görülür. Tarih bu olayı yazmak için kelime bulmakta müşkülata uğrayacaktır. İşte

Osmanlı sebatının İngiliz inadını kırdığı birinci zaferi Çanakkale´de, ikinci zaferi burada görüyoruz. İngiliz kuvvetleri ve müttefikleri, 23.000 ölü ve yaralı, Osmanlı kuvvetleri 10.000 ölü ve yaralı vermiş, 13.100 (bazı kaynaklara göre 18.000) İngiliz askeri esir alınmıştır.

BRİTANYA TARİHİNİN EN AŞAĞILIK TESLİMİ!

İngiliz tarihçisi James Morris, Kut´un kaybını "Britanya (İngiltere) askeri tarihindeki en aşağılık şartlı teslimi" olarak tanımlamıştır. Bu yenilgi İngiliz basınında ve kamuoyunda çok büyük bir infial uyandırdı. Bunun üzerine General Lake ve General Gorringe İngiliz ordusunda görevlerinden alınmış ve yerlerine General Maude getirilmiştir.

İşte bu şanlı zafer her yıl 30 Nisan´da tüm yurtta kutlanmaktadır. Başta Cumhurbaşkanlığı olmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı gibi kurumların da katkılarıyla ülke çapında sempozyumlar, belgeseller ve savaşı anlatan sergiler düzenlemetektedir. Bizler de okul olarak bu önemli günü her yıl bir program dahilinde kutlamaktayız. Şanlı ecdadımızın ruhları şad olsun..

 ÇAKIR İLKOKULU/ORTAOKULU 2018-2019 KUT´UL AMARE PROGRAMI